ભારતમાં રજિસ્ટર્ડ સેક્ટરમાં કામ કરતી દરેક વ્યક્તિએ તેમની ઇન્કમ પર ચોક્કસ રકમનો એપ્લિકેબલ ટેક્સ ચુકવવાનો હોય છે. હવે તમે વિચારશો કે કમિશન અને બ્રોકરેજ જેવા અનિયંત્રિત માધ્યમોથી કમાતી વ્યક્તિઓ વિશે શું?

આ પણ ઇન્કમનો સોર્સ બને છે, આથી ભારતમાં ઈન્કમ ટેક્ષ એક્ટ સેક્શન 194H હેઠળ કમિશન અને બ્રોકરેજ પણ TDS (TDS) ડિડક્શનને પાત્ર છે.

ઈન્કમ ટેક્ષ એક્ટ સેક્શન 194H કમિશન અથવા બ્રોકરેજ તરીકે મેળવેલી કમાણી પર વસુલવામાંમાં આવતા TDS(TDS) વિશે છે.

વ્યક્તિ પોતે અને એચયુએફ (HUF) સિવાયની વ્યક્તિઓએ આ ટેક્સ ચૂકવવાનો હોય છે. તે ફક્ત નાણાકીય વર્ષમાં ₹15000 થી વધુની ઇન્કમ પર જ એપ્લિકેબલ છે. જો કે, વ્યક્તિગત અને એચયુએફ, જેમને સેક્શન 44AB હેઠળ ટેક્સ ઓડિટ કરાવવાની જરૂર છે તેઓએ આ TDS ચુકવવાનો હોય છે. 

[સ્રોત]

ડિડક્ટરનો ટીએએન (TAN) અને ડિડક્ટીનો પીએએન (PAN) એ TDS ડિડક્શન માટે જરૂરી સૌથી મહત્વપૂર્ણ વિગતો છે.

અધિકૃત એન્ટિટી સેક્શન 194H હેઠળ બ્રોકરેજ અને કમિશન પર TDS ત્યારે ડિડકટ કરી શકે છે જ્યારે:

• રેસીડન્ટ પેયીના એકાઉન્ટમાં કમિશન ક્રેડિટ કરીને અથવા પેમેન્ટ સમયે, જે પહેલાં હોય તે.
• કોઈપણ સસ્પેન્સ એકાઉન્ટમાં કેશ, ચેક અથવા ડ્રાફ્ટ દ્વારા કમિશન ચૂકવીને.

TDS એ સર્વિસ પ્રોવાઇડરને ચૂકવવાપાત્ર રકમ પર ટેક્સ ડિડક્ટેડ એટ સોર્સ છે. તે પછી ભારતની કેન્દ્ર સરકારને મોકલવામાં આવે છે. માત્ર અધિકૃત એન્ટિટીઝ જ TDS ડિડક્ટ કરી શકે છે. કોઈ વ્યક્તિ કે એચયુએફ (હિન્દુ અનડિવાઈડેડ ફેમીલી) આમ કરી શકે નહીં સિવાય કે જેમને તેમનું ટેક્સ ઓડિટ કરાવવાની જરૂર હોય. ડિડક્શનની 194H થ્રેશોલ્ડ લિમિટ ₹ 15000 છે. 

[સ્ત્રોત]

એપ્રિલ અને ફેબ્રુઆરી દરમિયાન ડિડક્ટ કરવામાં આવેલ TDS ને ચુકવવાની નિયત તારીખ દર મહિનાની 7મી તારીખ છે. માર્ચ મહિના માટે, ડિપોઝિટ કરવાની નિયત તારીખ 30મી એપ્રિલ છે. દાખલા તરીકે, જો બ્રોકરેજ પરનો TDS 15મી ડિસેમ્બરે ડિડક્ટ કરવામાં આવે છે, તો તે 7મી જાન્યુઆરી પહેલાં સરકારમાં ડિપોઝિટ કરવો જોઈએ. 

[સ્ત્રોત]

નાણાકીય વર્ષ 2022-23 માટે સેક્શન 194H હેઠળ હેઠળ TDS ઇન્ટરેસ્ટ રેટ 5% છે. જો કે, જો પેયી પાન વિગતો ન આપી શકે, તો TDS ડિડક્શન 20% રહેશે. 

[સ્ત્રોત 1]

[સ્ત્રોત 2]

TDS રેટ પર વધારાનો સરચાર્જ અને એજ્યુકેશન સેસ લાગુ પડતો નથી. જો કે, TDS હેઠળના અલગ-અલગ સેક્શનમાં ડિડક્શનના રેટ અલગ-અલગ છે.

કમિશન અથવા બ્રોકરેજ એ એક વ્યાપક શબ્દ છે જેમાં વ્યક્તિ દ્વારા અન્ય એન્ટિટી વતી કામ કરવા માટે મળેલી રકમનો સમાવેશ થાય છે. દાખલા તરીકે, મકાન માલિક તેનું ઘર ખરીદનારને વેચી રહ્યો છે, અને તમે ખરીદનાર અને વેચનારને કનેક્ટ કરો છો, તો તમને તેમની પાસેથી જે રકમ મળશે તે કમિશન છે. જો પેયર TDS ડિડક્શન માટે અધિકૃત હોય તો TDS ડિડક્શન એપ્લિકેબલ થશે.

સેક્શન 194H હેઠળ કમિશન તરીકે ગણવામાં આવતા પેરામીટર્સ

• અન્ય વ્યક્તિ વતી કામ કરતી વ્યક્તિ
• કોઈપણ પ્રોડક્ટના વેચાણ અથવા ખરીદી સાથે સંબંધિત સર્વિસ.
• વિશિષ્ટ સર્વિસ સિવાયની કોઈપણ સર્વિસ.
• વેલ્યૂએબલ એસેટ અથવા પ્રાઇઝ્ડ આર્ટિકલને લિંક કરતા ટ્રાન્સેક્શન 

[સ્ત્રોત]

સેક્શન 194H હેઠળ કમિશન પર લાગુ થતા TDS માટે, જ્યારે ડિડક્ટ કરેલી રકમ નાણાકીય વર્ષમાં ઈન્કમ ટેક્ષ તરીકે ચૂકવવાની થતી કુલ રકમ કરતાં વધુ હોય ત્યારે એન્ટિટી ઓછા અથવા શૂન્ય ડિડક્શન માટે ક્લેમ કરી શકે છે. આવા ડિડક્શન માટે એપ્લિકેશન કરવા માટે, તમારે ફોર્મ 13 ફાઇલ કરવાનું હોય છે અને તેને ઈન્કમ ટેક્ષ ડિપાર્ટમેન્ટને ઓનલાઇન સબમિટ કરવાનું હોય છે. 

[સ્ત્રોત]

નીચેના કેસમાં સેક્શન 194H હેઠળ TDS ડિડક્શનમાંથી એક્સમ્પશન મળે છે:

• નાણાકીય વર્ષમાં બ્રોકરેજ ₹15,000 અથવા તેના કરતાં ઓછું થાય છે.
• એમ્પ્લોયર કર્મચારીને સેલરી અથવા કમિશન પે કરે છે (સેક્શન 192 હેઠળ આવે છે અને 194H હેઠળ નહીં).
• ઇન્સ્યોરન્સની ઇન્કમ અને લોન અન્ડરરાઈટિંગ પર કમિશન.
• અધિકૃત સંસ્થા તરફથી ઓછા અથવા શૂન્ય TDS અંગેનું સર્ટિફીકેટ ધરાવતી વ્યક્તિને તમામ સર્વિસ માટે TDS એક્સમ્પશનનો લાભ મળશે.
• સેંટ્રલ ફાઈનાન્સની રેન્જમાં આવતા ફાઈનાન્સિયલ કોર્પોરેશનને પે કરતા હોવ.
• વેરહાઉસ સર્વિસ માટે લાગુ થતા ચાર્જ.
• એનઆરઆઈ (NRI) એકાઉન્ટ દ્વારા મળતુ ઇન્ટરેસ્ટ.
• ભારતીય રિઝર્વ બેંક દ્વારા કોઈપણ બેંકને કરવામાં આવેલ પેમેન્ટ.
• બેંક અને પોસ્ટ ઓફિસની કોઈપણ સેવિંગ પર મળતા ઇન્ટરેસ્ટ દ્વારા થતી ઇન્કમ.
• પબ્લિક સુરક્ષા પૂરી પાડવા માટે ચુકવવામાં આવતું બ્રોકરેજ.
• એક્વાયરર બેંક અને મર્ચન્ટ ઓર્ગનાઈઝેશન વચ્ચે ડેબિટ અથવા ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને થતા ટ્રાન્સેક્શન પર એપ્લિકેબલ કમિશન.

TDS ડિડક્શન એ ખૂબ જ વિશાળ ચેપ્ટર છે. TDS હેઠળ અલગ-અલગ સેક્શન આવે છે; જો કે, અહીં આપણે સેક્શન 194H પર ધ્યાન આપીએ છીએ. આ બધી માહિતી તમને બ્રોકરેજ સર્વિસ પર લાગુ પડતી એક્સમ્પશનની સ્થિતિ, અને ટેક્સ લિમિટેશન્સ જાણવામાં મદદરૂપ થશે.