डिजिट इन्शुरन्स करा

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 बद्दल कॉम्प्रिहेन्सिव्ह मार्गदर्शन

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 मध्ये असे म्हटले आहे की जर एखाद्या व्यक्तीचे टॅक्सेबल इन्कम IT डिपार्टमेंटच्या असेसमेंटमधून सुटले असेल, तर असेसींग ऑफिसर ते टॅक्स अनुपालन असल्याचे सिद्ध करण्यासाठी आवश्यक दस्तऐवज सादर करण्यासाठी नोटीस जारी करू शकतात. हे आर्टिकल ITA च्या या सेक्शनमधील महत्त्वाच्या पैलूंचा सारांश देईल. त्यामुळे तुम्हाला त्याबद्दल जाणून घेण्याची उत्सुकता असल्यास, स्क्रोल करा!

इन्कम टॅक्स ऐक्टचे सेक्शन 148 काय आहे?

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 नुसार, टॅक्सपेअरचे इन्कम गणनेतून सुटल्यास असेसींग ऑफिसर नोटीस इशू करू शकतो. त्यांना खालील दस्तऐवज सादर करणे आवश्यक आहे:

  • असेसीचे इन्कम टॅक्स रिटर्न
  • असेसीव्यतिरिक्त व्यक्तीचे इन्कम टॅक्स रिटर्न

लक्षात ठेवा, असेसीने इन्कम टॅक्स रिटर्न 30 दिवसांच्या आत किंवा नोटीसमध्ये स्पेसिफाइड केलेल्या तारखेच्या आत भरणे आवश्यक आहे.

[स्रोत]

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 अंतर्गत नोटीस इशू करण्यास कोण पात्र आहे?

सेक्शन 151 नुसार, इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 अंतर्गत नोटीस इशू करण्यासाठी खालील पॉइंटर्स पात्रता क्रायटेरियाचा सारांश देतात:

  • जर CIT किंवा PCIT किंवा DIT किंवा PDIT च्या रेलेवंट असेसमेंट इयरच्या समाप्तीपासून 3 वर्षांच्या आत AO द्वारे नोटीस इशू केली.
  • PCCIT किंवा PDGIT च्या रेलेवंट असेसमेंट इयरच्या समाप्तीपासून 3 वर्षानंतर AO द्वारे नोटीस इशू केल्यास, जेथे PCCIT किंवा PDGIT नसेल तर CCIT किंवा DGIT ची पूर्व मान्यता दिली जाते.

[स्रोत]

सेक्शन 148 अंतर्गत नोटीस इशू करण्यापूर्वी कोणत्या बाबींचा विचार करावा?

टॅक्सपेअरला नोटीस इशू करण्यापूर्वी असेसींग ऑफिसर खालील बाबींचा विचार करतात:

  • टॅक्सपेअरचे टॅक्सेबल इन्कम दिलेल्या असेसमेंट इयरच्या असेसमेंटमधून सुटले आहे हे सिद्ध करण्यासाठी एक असेसींग ऑफिसर खऱ्या पुराव्यावर आधारित नोटीस इशू करेल.
  • नोटीस पाठवण्यापूर्वी असेसींग ऑफिसरने अनिवार्यपणे रिटन नोटीस देणे आवश्यक आहे. या रिटन नोटीसमध्ये टॅक्सपेअरवर असेसमेंटमधून इन्कम टॅक्स इवेजनचा संशय घेण्याचे कारण नमूद करणे आवश्यक आहे.
  • समजा टॅक्सपेअरने आवश्यक दस्तऐवज आणि अतिरिक्त माहिती दिली आहे ज्याने त्याचे री-असेसमेंट किंवा असेसमेंट पूर्ण झाले आहे. अशा केसमध्ये, असेसींग ऑफिसर मतांमधील मतभेदांवर आधारित नोटीस इशू करू शकत नाहीत.
  • असेसींग ऑफिसर त्याला किंवा तिला दिलेल्या माहितीव्यतिरिक्त कोणतीही नवीन माहिती आढळल्यास नोटीस इशू करू शकतो.
  • टॅक्सपेअर त्याच्या किंवा तिच्या टॅक्सेबल इन्कमशी संबंधित कोणतीही माहिती डिस्क्लोज करण्यात अयशस्वी होऊ शकतो. अशा केसमध्ये, इन्कम टॅक्स ऐक्टचे सेक्शन 148 आणि सेक्शन 147 एखाद्या AO ला त्या व्यक्तीला नोटीस इशू करण्यास ऑथोराइझ करतात.

सेक्शन 148 अंतर्गत कोणते अधिकारी नोटीस जारी करू शकतात

खालील कालावधी नोट करा ज्यामध्ये अधिकारी टॅक्स इवेजनसाठी टॅक्सपेअरला नोटीस इशू करू शकतो:

  • सेक्शन 149 नुसार, 148 अंतर्गत नोटीस इशू केली जाते
    • रेलेवंट असेसींग इयरच्या समाप्तीपासून 3 वर्षापर्यंत किंवा
    • रेलेवंट असेसींग इयरच्या समाप्तीपासून 10 वर्षांपर्यंत, टॅक्सेबल इन्कमची उपस्थिती दर्शविणारे खाते, दस्तऐवज किंवा पुरावे असणे आवश्यक आहे. हे इन्कम असेटचे किंवा ट्रान्झॅक्शन्सशी संबंधित खर्च, कार्यक्रम, प्रसंग किंवा खात्याच्या वहीत एंट्री/एंट्रीज या स्वरूपात असावे. याव्यतिरिक्त, एस्केप्ड इन्कम पन्नास लाख रुपयांच्या बरोबरीचे किंवा त्याहून अधिक असले पाहिजे किंवा त्याची त्या रकमेपर्यंत पोहोचण्याची क्षमता असावी.

दुसर्‍या शब्दांत, जर असेसींग ऑफिसरकडे महत्त्वपूर्ण अनडिस्क्लोज इन्कमचे अस्तित्व सूचित करणारे ठोस पुरावे असतील, जरी संबंधित असेसमेंट इयर संपून तीन वर्षांहून अधिक काळ लोटला असला तरीही, सेक्शन 148 अंतर्गत नोटीस दहा वर्षांत इशू केली जाऊ शकते.

किंबहुना, नोट करा की ऑफिसर खालील कारणांवर आधारित नोटीस पाठवू शकतो:

  • सेक्शन 139, 148 किंवा 142(1) नुसार टॅक्सपेअर त्याचे इन्कम टॅक्स रिटर्न सादर करण्यात अयशस्वी ठरतो; किंवा,
  • टॅक्सेबल असेसमेंटसाठी आवश्यक असलेली फॅक्चुअल इन्फॉर्मेशन डिस्क्लोज करण्यात व्यक्ती अपयशी ठरते.

[स्रोत]

सेक्शन 148 अंतर्गत नोटीसला उत्तर देताना विचारात घेण्याच्या गोष्टी

इन्कम टॅक्स ऐक्ट 1961 च्या सेक्शन 148 अंतर्गत इशू केलेल्या नोटीसला उत्तर देण्यासाठी खालील घटकांचा विचार करा:

  • प्रथम, AO ला नोटीस पाठवण्याची कारणे शोधा. कारणे उपलब्ध नसल्यास, व्यक्ती त्याची कॉपी मागवू शकतात.
  • जर व्यक्तींना कारणे न्याय्य वाटत असतील तर, कायदेशीर समस्या टाळण्यासाठी त्यांनी ताबडतोब टॅक्स रिटर्न फाइल करणे आवश्यक आहे. जर त्यांनी सेक्शन 148 अंतर्गत आधीच टॅक्स रिटर्न फाइल केले कॉपी, तर त्यांनी एक कॉपी AO ला सादर करणे आवश्यक आहे.
  • इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइलिंग करताना काळजी घ्या. कोणतेही एक्सपेन्स किंवा इन्कम चुकल्यामुळे एखाद्या व्यक्तीला कायदेशीर दंडाला सामोरे जावे लागू शकते.

कायदेशीर गुंतागुंत टाळण्यासाठी इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 बद्दलच्या सूचना लक्षात ठेवा. किंबहुना, अशा प्रकारची गैरसोय टाळण्यासाठी टॅक्स अनुरूप राहण्यासाठी प्रत्येक असेसमेंट इयरमध्ये व्यक्तींनी त्यांचे इन्कम असेस केले पाहिजे.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न

असेसमेंटमधून ₹50,00,000 किंवा त्याहून अधिक रक्कम चुकवल्यास री-असेसमेंट अॅप्लीकेबल होणारी कालमर्यादा काय आहे?

यूनियन बजेट 2021 नुसार, निर्मला सीतारामन यांनी प्रस्तावित केले की जर एखाद्या व्यक्तीने टॅक्स असेसमेंटमधील ₹ 50,00,000 लाख किंवा त्याहून अधिक रक्कम चुकवली तर, री-असेसमेंट 10 वर्षांपर्यंत वैध राहील.

[स्रोत]

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 अन्वये टॅक्सपेअर नोटीसच्या वैधतेला आव्हान देऊ शकतो का?

टॅक्सेबल इन्कम अवैध ठरवण्यासाठी टॅक्सपेअरला AO द्वारे सांगितलेली कारणे सापडू शकतात. अशा केसमध्ये, तो किंवा ती अशा नोटीसला हायर अथॉरिटी किंवा असेसींग ऑफिसरसमोर आव्हान देऊ शकतात. जर तो किंवा ती केस जिंकले तर, कोर्ट टॅक्सेबल इन्कमचे असेसमेंट थांबवू शकते. किंबहुना, जर टॅक्सपेअर त्या न्यायालयीन प्रक्रियेत अयशस्वी झाला, तर AO री-असेसमेंटसाठी पुढे जाऊ शकतो.

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन 148 चा उद्देश काय आहे?

इन्कम टॅक्स ऐक्टचे सेक्शन 148 हे असेसमेंट रिओपनिंगसाठी नोटीस जारी करण्याशी संबंधित आहे. इन्कम टॅक्स अधिकार्‍यांना टॅक्सपेअरचे इन्कम री-असेस करण्यास सक्षम करणे आणि इन्कम असेसमेंटमधून सुटले आहे असे मानण्याचे कारण असल्यास आवश्यक ती अॅडजेस्टमेंट करणे हा त्याचा प्राथमिक उद्देश आहे. ज्या केसमध्ये असे करण्याचे वैध कारण आहे अशा केसमध्ये रीअसेसमेंटसाठी कार्यवाही सुरू करण्यासाठी हे सेक्शन कायदेशीर चौकट प्रदान करते.