इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन194 J वरील कॉम्प्रिहेन्सिव्ह मार्गदर्शक

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन194 J मध्ये विशिष्ट तांत्रिक आणि व्यावसायिक सेवा प्रदान करण्यासाठी निवासी व्यक्तीला पेमेंट करताना टॅक्सपेअर्सने टीडीएस डीडक्शन संदर्भातील तरतुदींवर लक्ष केंद्रित केले आहे. या लेखात या सेक्शनसंबंधी इसेंशियल माहिती आहे. त्यामुळे त्याबद्दल जाणून घेण्याची उत्सुकता असणाऱ्यांनी वाचत राहावे!

सेक्शन 194 J नुसार टीडीएस(TDS) डीडक्ट करण्याची रेसपॉन्सीबिलिटी कोणाची?

तांत्रिक आणि व्यावसायिक सेवा प्राप्त करण्यासाठी फि भरणारी हिंदू अविभक्त कुटुंब आणि व्यक्ती वगळता कोणतीही व्यक्ती पेमेंट्स देताना टीडीएस डीडक्ट करण्यास जबाबदार आहे.

येथील व्यक्ती महणजे खालील प्रमाणे:

स्थानिक प्राधिकरण
केंद्रीय किंवा राज्य सरकार
निगम
सहकारी सोसायटी
विद्यपीठ
ट्रस्ट
रजिस्टर्ड सोसायटी
फर्म
कंपनी

हिंदू अविभक्त कुटुंब किंवा व्यक्तीच्या बाबतीत, खालील अटींची पूर्तता केल्यास सेक्शन 194 J लागू होते:

जर त्यांनी असा बिझिनेस केला असेल जिथे मागील आर्थिक वर्षातील टर्नओव्हर किंवा विक्री किंवा एकूण प्राप्ती ₹.1 कोटींपेक्षा जास्त असेल.
जर ते असा व्यवसाय करत असतील जिथे मागील आर्थिक वर्षातील टर्नओव्हर किंवा विक्री किंवा एकूण प्राप्ती ₹.50 लाखांपेक्षा जास्त असेल.

सेक्शन 194J अंतर्गत कवर्ड पेमेंट प्रकार कोणते आहेत?

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन194 J मध्ये कव्हर केलेल्या पेमेंट्सचे प्रकार खालीलप्रमाणे आहेत:

व्यावसायिक आणि तांत्रिक सेवांसाठी फी
सेक्शन 192 अन्वये ज्या कंपनीचा टीडीएस डीडक्ट केला जातो त्या कंपनीच्या संचालकांना कोणतेही सॅलरी वगळून त्यांचे मानधन, कमिशन किंवा फी.
रॉयल्टी
सेक्शन 28(va) अन्वये काइंड स्वरूपात किंवा रोख स्वरूपात मिळालेली पेमेंट्स –

कोणतेही बिझिनेस उपक्रम राबविला जात नाही

पेटंट, नो-हाऊ, कॉपीराइट, लायसन्स, ट्रेडमार्क किंवा तत्सम प्रकारचे इतर कोणतेही व्यावसायिक अधिकार शेअर न करणे

[स्रोत]

सेक्शन194 J मध्ये व्यावसायिक आणि तांत्रिक सेवा म्हणजे काय?

सेक्शन194 J अंतर्गत व्यावसायिक आणि तांत्रिक सेवा खालील सेवा दर्शवितात:

सेक्शन194 J अंतर्गत व्यावसायिक सेवा म्हणजे:

मेडिकल

लीगल

अर्कीटेकच्युरल

इंजीनीरिंग

टेक्निकल कन्सल्टन्सी सेवा किंवा अकाऊंटन्सी

जाहिरात

अंतर्गत सजावट

सीबीडीटी द्वारे क्रीडा क्रियाकलापांच्या संदर्भात अधिसूचित व्यवसाय: रेफरी, पंच, खेळाडू, प्रशिक्षक, अमपायर, फिजिओथेरपिस्ट, टीम फिजिशियन, समालोचक, इव्हेंट मॅनेजर, क्रीडा स्तंभलेखक, अँकर्स यासारख्या क्रीडा क्रियाकलाप.

[स्रोत]

सेक्शन 44AA मध्ये समाविष्ट अधिसूचित व्यवसाय: अधिकृत प्रतिनिधी, चित्रपट कलाकार किंवा कंपनी सचिव किंवा माहिती टेक्नॉलॉजी

[स्रोत]

सेक्शन194 J अंतर्गत "फिज फॉर टेक्निकल सर्विसेस" म्हणजे

टेक्निकल

व्यवस्थापकीय

कन्सल्टन्सी (तांत्रिक किंवा सेवा प्रदान करणाऱ्या इतर कर्मचाऱ्यांसह)

तथापि, सेक्शन194 J अंतर्गत "फिज फॉर टेक्निकल सर्विसेस" मध्ये खालील गोष्टींचा समावेश नाही:

सभा

बांधकाम

खाण काम

एक प्रकल्प जिथे एखाद्या व्यक्तीला सॅलरी म्हणून इन्कम मिळते

[स्रोत]

टीडीएस डीडक्ट करण्यासाठी एका आर्थिक वर्षात हे थ्रेशोल्ड लिमिट ₹30,000 पेक्षा जास्त असावे. लक्षात घ्या की टीडीएस डीडक्ट करण्याची ही पेमेंट लिमिट स्वतंत्रपणे 'टेक्निकल', 'प्रोफेशनल', 'नॉन-कॉमपिटन्स' आणि 'रॉयल्टी' फी या शीर्षकाखाली मोजले जाते. उदाहरणार्थ-

श्री आलोक यांना व्यावसायिक आणि तांत्रिक सेवा प्रदान करण्यासाठी अनुक्रमे ₹20,000 आणि ₹ 25,000 चे पेमेंट मिळते, तर एकूण पेमेंट खालीलप्रमाणे आहे:

तपशील	रक्कम:
व्यावसायिक सेवा पुरविण्यासाठी मिळालेले पेमेंट	₹ 20,000
टेक्निकल सेवा पुरविण्यासाठी मिळालेले पेमेंट	₹ 25,000
एकूण पेमेंट श्री आलोक यांना दिलेले	₹ 45,000

संबंधित सेवांसाठी केलेले प्रत्येक पेमेंट ₹30,000 पेक्षा जास्त नसल्यामुळे पेमेंट करताना डीडक्ट डीडक्टर स्रोतावर टॅक्स डीडक्ट करणार नाही.

याव्यतिरिक्त, हे लक्षात घ्या की अशा पेमेंट्स मधून टीडीएस डीडक्ट करण्यासाठी संचालकांना पेमेंट करण्यासाठी कोणतेही थ्रेशोल्ड लिमिट नाही.

तसेच ₹ 30,000 लिमिट कॅलक्युलेट करताना प्रत्येक शीर्षकाखाली एका आर्थिक वर्षातील अशा पेमेंट्सची एकूण रक्कम पहावी लागेल. उदाहरणार्थ-

श्री ए यांनी एच लिमिटेडला 'व्यावसायिक' सेवा पुरविली आहे. तो रु 25,000 आणि रु. 7000 चे दोन इंव्हॉईसेस तयार करतो. एकूण रक्कम रु. 32,000 आहे जी थ्रेशोल्ड लिमिटपेक्षा जास्त आहे. त्यामुळे एच लिमिटेडला रु.32,000 वर टीडीएस डीडक्ट करावा लागतो.

[स्रोत]

सेक्शन194 J अंतर्गत तांत्रिक आणि व्यावसायिक सेवांसाठी पेमेंट्स देताना टॅक्सपेअर्सने टीडीएस डीडक्ट करण्याचे रेट्स खालीलप्रमाणे आहे:

तपशील	टीडीएस रेट्स
सिनेमॅटोग्राफिक चित्रपटांचे वितरण, विक्री आणि प्रदर्शनांच्या स्वरूपातील रॉयल्टी आणि व्यावसायिक सेवांसाठी फी	10%
कॉल सेंटर चालविण्याच्या बिझिनेसशी संबंधित तांत्रिक सेवा आणि पेमेंट्ससाठी भरलेले शुल्क	2%
पेई ने पॅन कार्ड दिलेले नाही	20%

सेक्शन194 J नुसार टीडीएस(TDS) कधी डीडक्ट केला जातो?

पेई खालीलपैकी कोणत्याही वेळी टीडीएस डीडक्ट करेल. टीडीएस डीडक्शनची वेळ खालील पैकी घटनेत सर्वात जे आधी असेल तशी असेल:

जेव्हा पेमेंट ड्यु (क्रेडिट) असते

किंवा

चेक, ड्राफ्ट, कॅश किंवा इतर पेमेंट मोडमध्ये प्रत्यक्ष पेमेंट

उदाहरणार्थ, एच लिमिटेड श्री. ए यांच्याकडून व्यावसायिक सेवा घेते. तथापि, ए लिमिटेड मे 2023 मध्ये इंव्हॉईस (रु. 37,000) तयार करते. पण एच लिमिटेड या इंव्हॉईस चे पेमेंट जुलै 2023 मध्ये केले. त्यामुळे या दोन घटनांपैकी पहिली घटना मे महिन्यात घडते (कारण इंव्हॉईस तयार केल्यावर पेमेंट ड्यु होते). त्यामुळे मे 2023 मध्ये टीडीएस डीडक्ट करावा लागणार आहे.

[स्रोत]

इन्कम टॅक्स ऐक्टचे सेक्शन194 J कधी लागू होत नाही?

सेक्शन194 J लागू होत नाही अशा काही अपवादात्मक परिस्थिती आहेत:

हिंदू अविभक्त कुटुंबे आणि व्यक्ती त्यांच्या वैयक्तिक उद्देश्यच्या पूर्ततेसाठी पेमेंट देतात
अनिवासी उपकंत्राटदार व कंत्राटदाराला देणारा पे करतो
एका आर्थिक वर्षात भरलेली एकल किंवा एकूण रक्कम ₹.30,000 पेक्षा जास्त नसते

डीडक्टरने खाली नमूद केलेल्या मुदतीत टीडीएस जमा करणे आवश्यक आहे:

अशासकीय टॅक्सपेअर्स

तपशील	टीडीएस पेमेंट्सची ड्यु तारीख
मार्चमध्ये रक्कम ट्रान्सफर केली किंवा पे केली	30 एप्रिल किंवा त्यापूर्वी
मार्च वगळता रक्कम क्रेडिट केली जाते किंवा पे केली जाते	ज्या महिन्यात पेअरने टीडीएस डीडक्ट केला तो महिना पूर्ण झाल्यापासून 7 दिवसांच्या आत

शासकीय टॅक्सपेअर्स

तपशील	टीडीएस पेमेंट्सची ड्यु तारीख
डीडक्टरला चलान न वापरता टीडीएस जमा करणे आवश्यक आहे	त्याच दिवशी जय दिवशी टीडीएस कापण्यात आला आहे
पेअरला चलानचा वापर करून टीडीएस जमा करणे आवश्यक आहे	पुढील महिन्याचा 7 वा दिवशी

विशिष्ट प्रकरणांमध्ये, डीडक्टर मूल्यांकन अधिकाऱ्याने मान्यता दिल्यास आर्थिक वर्षाच्या एका तिमाहीत टीडीएस डीडक्ट करू शकतो.

[स्रोत]

टीडीएस जमा केल्यानंतर डीडक्टरला खालील तारखेच्या आत टीडीएस चे तिमाही रिटर्न फाइल करण्यासाठी फॉर्म 26Q भरणे आवश्यक आहे:

तपशील	टीडीएस रिटर्न फाइल करण्याची अंतिम तारीख
एप्रिल ते जून	31 जुलै
जुलै ते सप्टेंबर	31 ऑक्टोबर
ऑक्टोबर ते डिसेंबर	31 जानेवरी
जानेवरी ते मार्च	31 मे

डीडक्टर खालील ड्यु तारखांच्या आत पेई किंवा डीडक्टीला फॉर्म 16A जारी करतो:

तपशील	टीडीएस प्रमाणपत्र देण्याची मुदत
एप्रिल-जून	15 ऑगस्ट
जुलै ते सप्टेंबर	15 नोव्हेंबर
ऑक्टोबर ते डिसेंबर	15 फेब्रुवरी
जानेवरी ते मार्च	31 मे

[स्रोत]

सेक्शन194 J अन्वये टीडीएस(TDS) उशिरा किंवा डीडक्ट न करण्याचे परिणाम

पेमेंट्समधून टीडीएस डीडक्ट न करण्याचा किंवा डीडक्शन उशीरा करणाऱ्या व्यक्तींना खालील परिणामांना सामोरे जावे लागू शकते:

1. पेमेंट तारखेपर्यंत इंटरेस्ट

सरकारला उशीरा टीडीएस भरल्यास डीडक्टर्सना टीडीएस सह इंटरेस्ट द्यावे लागतो. इंटरेस्ट रेट्स खालीलप्रमाणे आहे.

टॅक्स डीडक्शन न करणे - महिन्याच्या प्रत्येक किंवा काही भागासाठी 1% इंटरेस्ट आकारले जाते. ज्या तारखेला टीडीएस डीडक्ट होणार होता, त्या तारखेपासून ते डीडक्शनच्या प्रत्यक्ष तारखेपर्यंत ही आकारणी केली जाते.
सरकारला टीडीएस न भरणे - महिन्याच्या प्रत्येक किंवा काही भागासाठी 1.5% इंटरेस्ट आकारले जाते. डीडक्टरने ज्या तारखेला टीडीएस डीडक्ट केला त्या तारखेपासून पेमेंट तारखेपर्यंत हे कॅलक्युलेट केले जाते.

[स्रोत]

2. एक्सपेनसेसवरील अमान्य भत्ता;

बिझिनेस किंवा व्यवसायाच्या बाबतीत, जर संस्थेने ज्या एक्सपेनसेसवर टीडीएस डीडक्ट करणे आवश्यक होते त्या एक्सपेनसेसवर टीडीएस डीडक्ट केला नाही, तर ज्या वर्षी इन्कम टॅक्स रिटर्न फाइल करण्याच्या निर्धारित तारखेच्या आत असा टीडीएस डीडक्ट केला गेला नाही किंवा भरला गेला नाही अशा वर्षी असे बिझिनेस एक्सपेनसेसच्या 30% पर्यन्त एक्सपेनसेस अमान्य केले जातात.

टीडीएस डीडक्ट करून भरल्यानंतर पुढील वर्षी अशा अमान्य खर्चाला पुन्हा परवानगी दिली जाते.

इन्कम टॅक्स ऐक्टच्या सेक्शन194 J बद्दल जाणून घेतल्यास टॅक्सपेअर्सना अतिरिक्त इंटरेस्ट देणे टाळण्यासाठी आणि टॅक्स लायबिलिटी वाढविण्याएवजी वेळेत टीडीएस डीडक्ट करून जमा करण्यास मदत होईल.

वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न

All

सेक्शन194 J अंतर्गत जीएसटी(GST) च्या रकमेवर टीडीएस(TDS) डीडक्शन लागू आहे का?

बिलात जीएसटी ची रक्कम स्वतंत्रपणे नमूद केल्यास जीएसटी वगळून रकमेवर टीडीएस डीडक्ट करावा लागतो.